Klasifikasi Ujian

1. Ujian Rujukan Norma (Sumatif)
2. Ujian Rujukan Kriteria (Formatif)

• Ujian Rujukan Norma - membandingkan prestasi seorang individu dengan individu yang lain.
• Ujian Rujukan Kriteria - menentukan taraf pencapaian seorang individu yang dikehendaki dalam satu bidang kemahiran.

Prinsip-prinsip Ujian :

1. kesahan - meliputi kesemua tajuk kemahiran, mengukur secara tepat semua perkara yang hendak diukur.
2. kesahan isi - menguji isi kandungan mata pelajaran.
3. kesahan gagasan - soalan memiliki nilai-nilai tingkah laku (kognitif, psikomotor, afektif), terdapat soalan yang merujuk kepada hipotesis (kesimpulan awal)
4. kesahan ramalan - soalan-soalan yang dikemukakan berunsur jangkaan.
5. keobjektifan - kriteria pemarkahan
6. kebolehtadbiran - pengendalian ujian (menepati masa ujian, persekitaran ujian yang selesa, dan lain-lain)
7. kemudahtafsiran - hasil pencapaian calon dapat ditafsiran dengan cara yang boleh memberi maklumat yang jelas mengikut objektif penilaiaannya

Perbezaan Antara Ujian Formatif dan Ujian Sumatif

Ujian Formatif

• Mengecam pencapaian murid mengikut sesuatu kemahiran
• Dijalankan secara formal atau tidak formal (teknik kuiz, soal jawab, dan sebagainya)
• Berlaku dalam jangka masa yang pendek (selepas murid memperlajari sesuatu kemahiran)
• Dilaksanakan secara berterusan.
• Tajuk atau soalan yang diuji adalah terhad.
• Aras kesukaran soalan berubah-ubah.
• Tatabahasa kurang dipentingkan (teknik soal jawab)
• Markah yang diperoleh oleh murid adalah umum (lulus ataupun gagal)
• Contoh : Ujian bulanan

Ujian Sumatif

• Mengesan pencapaian murid secara keseluruhan (pada akhir pembelajaran kesemua kemahiran)
• Dijalankan secara formal pada waktu yang telah ditetapkan
• Tempoh masa adalah panjang iaitu setelah kesemua kemahiran dipelajari oleh murid)
• Dijalankan untuk proses pensijilan
• Contoh : UPSR, PMR, SPM,STPM, dan sebagainya.

PEMBINAAN UJIAN SOALAN OBJEKTIF DAN SOALAN SUBJEKTIF

SOALAN OBJEKTIF

• Definisi : merupakan perkara atau alat yang digunakan untuk mendapatkan respon.
• Merupakan item respon tetap (memilih satu jawapan beberapa jawapan).
• Mengandungi pokok soalan (kata kunci) dan beberapa pilihan jawapan bagi setiap item.
• Soalan berbentuk objektif terbahagi kepada dua jenis:
  

1. Item respon bebas
2. Item respon tetap (item objektif pilihan)

• Item respon bebas

Item jenis respon bebas memerlukan calon meneliti soalan dan menuliskan sendiri jawapan sendiri. Biasanya jawapan yang ditulis pada hujung soalan. Terdapat juga soalan yang berbentuk melengkapkan penyataan.

Contoh;

1. Apakah lawan bagi perkataan rajin ? ________
2. Kita mesti ______bermain sekarang sebab hujan.

• Item respon tetap (item jenis pilihan)

Item respon tetap memerlukan pelajar memikirkan jawapan yang paling betul atau paling tepat. Jawapan dipilih daripada dua atau lebih pilihan.

• Jenis soalan respon tetap;

1. Format salah betul
2. Padanan
3. Aneka pilihan

Format salah betul
Soalan jenis ini mengandungi penyataan yang perlu ditandakan dua pilihan sahaja iaitu betul (B) atau salah (S), setuju (S) atau tidak setuju (TS), dan ya (Y) atau tidak (T).

Contoh;
Tandakan sama ada Betul (B) atau SALAH (S) bagi contoh antonim berikut:
Hitam – Putih ( ),

Padanan
Soalan jenis ini memerlukan pelajar memilih jawapan dengan memadankan objek atau perkara yang berkaitan di sebelah kiri atau di sebelah kanan. Bilangan padanan tidak perlu terlalu banyak bagi mengelakkan kekeliruan semasa menjawab. Ayat yang digunakan juga tidak perlu terlalu panjang.

Aneka Pilihan
Aneka pilihan tergolong dalam item tetap kerana item jenis ini diberikan tindak balas tetap.
Jenis item aneka pilihan;

1. Berbentuk soalan
2. Pokok soalan berbentuk ayat tidak lengkap
3. Analogi
4. Antonim
5. Jenis negatif
6. Mengisi tempat kosong
7. Jenis campuran
8. Teknik kloz
9. Mengelaskan

Panduan pembinaan

1. Pokok soalan (stem)
   •Bahasa mudah difahami
   •Berbentuk soalan / ayat tidak lengkap
   •Kesukaran mengikut aras kesukaran taksonomi
   •Kurangkan soalan berbentuk negatif (10%-hitamkan / garis)
   •Gambar, rajah, dan carta disertakan bagi soalan yg berkaitan.
2. Bahan ransangan
3. Pilihan jawapan
   •Jawapan yang disediakan haruslah logik.
   •Ditulis sejajar (semua huruf / semua angka)
   •Elakkan menggunakan perkataan semua di atas betul atau semua di atas salah.
   •Jawapan disusun mengikut urutan abjad atau nombor.
   •Jawapan juga perlu disusun mengikut dari ayat pendek ke ayat paling panjang.
   •Tiada perkataan yg berulang
   •Pastikan satu jawapan shj yg betul
4. Distraktor (penganggu jawapan)4. Struktur item (roman & abjad)

Kelebihan

1. Mudah disemak
2. Mempunyai ciri kebolehpercayaan (pengurusan masa pelaksanaan)
3. Menguji banyak topik
4. Mempunyai nilai potensi diagnostik (mengesan pencapaian murid)
5. Mengukur proses mental yang tinggi

Kelemahan

1. Murid tidak dapat mengeluarkan idea.
2. Potensi untuk meneka jawapan tinggi
3. Sukar untuk dibina
4. Tidak dapat mengetahui tahap penguasaan murid dalam pelajaran
5. Calon bijak tidak perlu belajar banyak
6. Tidak dapat mengukur keaslian

SOALAN SUBJEKTIF

• Definisi : Soalan subjektif merupakan satu bentuk penyataan yang berbentuk pertanyaan untuk menguji pengetahuan, pengalaman, kemahiran serta tahap kebolehan kognitif calon melalui respon secara tulisan.
• Terdapat dua jenis

1. Tindak balas terhad (struktur – jwpn : 1 frasa, 1 ayat, 1 pernyataan)
2. Tindak balas lanjutan (esei)

Prinsip pembinaan soalan jenis struktur
Item jenis struktur terbentuk daripada satu atau dua bahagian isi kandungan jawapan yang mengandungi beberapa patah perkataaan dan bahan-bahan yang disertakan pada soalan. Jenis soalan sebegini mengehadkan isi dan bentuk jawapan. Jawapan yang ditulis biasannya berbentuk pendek dan tidak panjang. Jawapan tidak memerlukan huraian lanjutan.

Prinsip pembinaan soalan jenis esei
Aras kesukaran soalan hendaklah setara. Bahasa yang digunakan tidak perlu berbunga-bunga. Soalan hendaklah jelas dan sesuai dengan aras kemahiran pelajar.

Panduan Pembinaan Item Subjektif

• Membentuk JSU
• Mengubal soalan berdasarkan prinsip berikut :
  1.Tugas / arahan soalan jelas
  2.Perkataan yg digunakan setaraf dgn pencapaian bahasa calon.
  3.Menggunakan perkataan yg kelas (jelaskan, bandingkan, dan lain-lain)
  4.Mengubal bilangan soalan secara berpatutun.
  5.Sediakan satu skema pemarkahan.

Kelebihan

• Mudah digubal
• Sesuai untuk semua mata pelajaran
• Sesuai untuk semua aras taksonomi
• Membuatkan calon menganalisis, mengintegrasikan idea yg siperoleh.
• Mengurangkan konsep meneka.
• Berguna untuk mengesan punca kelemahan, salah tafsiran, konsep-konsep yang samar-samar.
• Murid boleh mengelolakan pengetahuan mengemukakan pendapat dan sikap, dan boleh membuktikan inisiatif daya cipta atau keaslian.

Kelemahan

• Bidang yg diuji terhad
• Soalan boleh diramal
• Mengukur pengetahuan dlm satu bidang sahaja.
• Proses memeriksa lama dan memerlukan tenaga yang banyak.

JADUAL SPESIFIKASI UJIAN (JSU)

Definisi

• JSU – jadual yg menggambarkan ciri sesuatu ujian dari segi kandungan iaitu konstruk yang ditaksirkan, pemberatan tiap-tiap kontruk, konteks, pemberatan tiap konteks, dan pemberatan taburan aras kesukaran.

Tujuan JSU diwujudkan.

• Menghasilkan soalan yang berkualiti (tidak membentuk soalan secara spontan – tidak tahu aras)
• Soalan yang dihasilkan tidak mempunyai kesahan / tiada keutuhan.

Ciri-ciri JSU

• Merupakan matrik yg terdiri drpd 2 paksi iaitu paksi melintang – aras kemahiran dan menegak – kandungan.
• Bilangan item dinyatakn dalam JSU mengikut aras kemahiran yg ditetapkan.
• Mengandungi aras yg mengikut aras taksonomi.
• Kandungan aras kemahiran mengikut lama masa mengajar dan kepentingan kemahiran.
• Kepayahan item dlm lingkungan 20% - 80%.
• Bentuk ujian sama ada berbentuk objektif, esei, amali, kertas khusus dan lain-lain.
• Kandungan ujian berupa topik-topik pelajaran.

Kepentingan JSU

• Mengelakkan daripada membina ujian secara sembarangan.
• Menjamin kesahan isi kandungan sesuatu ujian.
• Menimbulkan rasa kepentingan topik-topik dan aras-aras kemahiran.
• Menentukan perimbangan antara topik-topik dengan aras-aras kemahiran yang diuji.
• kertas ujian dapat digubal secara sistematik
• kesahan dari segi persampelan sukatan pelajaran adalah terjamin;
• Memberi panduan untuk membentuk format ujian.
• Memberi panduan untuk membentuk soalan.
• Menstabilkan taraf serta aras kesukaran ujian dari tahun ke tahun.
• Mengambil kira bilangan masa yg diperuntukkan untuk sesuatu topik.
• Membolehkan perbandingan dibuat antara satu ujian dengan ujian yg lain.
• taburan soalan mengikut tajuk adalah seimbang;
• ujian meliputi keseluruhan sukatan pelajaran

4 syarat JSU

1. Ujian tidak dibina semberangan.
2. Menimbulkan kepentingan topik dan aras kemahiran yg diuji.
3. memberi panduan dan penentuan kepada pengubalan ujian.
4. Memastikan kesesuaian taburan soalan mengikut aras dan kemahiran.

Langkah-langkah membinan JSU

• Langkah 1
  Senaraikan tajuk-tajuk yg hendak diuji.
• Langkah 2
  Tentukan soalan yg hendak dibina.
  a.Soalan objektif (30 soalan)
  b.1 markah bagi satu soalan
  c.Jumlah soalan bg setiap topik dikira
  = jumlah masa / jumlah masa
  keseluruhan x jumlah soalan
• Langkah 3
  Tentukan model aras kesukaran (mudah – sukar).
• Langkah 4
  Menentukan jenis soalan yg hendak diuji (objektif, struktur, esei, dll)
• L5
  1.Tentukan soalan bg setiap komponen.
  2.Penentuan aras kesukaran (mudah kepada sukar)
  3.Pemarkahan.
• Langkah 6
  1.Tentukan mata pelajaran.
  2.Tahun / tingkatan
  3.Susunan nomdor mengikut tajuk.

Menyemak item soalan

1. Bahasa
2. Isi (mengikut kemahiran)
3. Arahan yg diberi jelas
4. Masa yg diberi mencukupi
5. Susunan soalan (mudah-sukar)

Ujian Pra

1. Dijalankan setelah menyemak soalan
2. Menentukan kesahan
3. Kebolehpercayaan
4. Kebolehtakbiran (boleh diurus – perjalanan peperiksaan)
5. Kemudahtafsiran (dianalisis)
6. Maklumat ujian pra membantu guru menentukan soalan

Konsep IK (Indeks Kesukaran)

• Tujuan : menentukan indeks soalan (sukar, sederhana, mudah)
• Pengiraan :

1. IK = B / J (jumlah yg sedikit)
   B = bil. Calon menjawab betul
   J = jumlah keseluruhan calon
2. IK = BT + BR / J (jumlah yg banyak - lebih 40 orang)
   BT = jumlah calon dlm kumpulan tinggi yg
   menjawab betul
   BR = jumlah calon dlm kumpulan rendah
   yg menjawab betul
   J = jumlah keseluruhan calon

Taksonomi Bloom dan Domain Krathwohl

Taksonomi Bloom

• Taksonomi ini pertama kali disusun oleh Benjamin S. Bloom pada tahun 1956.
• Taksonomi Bloom menitikberatkan aspek kognitif atau pengetahuan.
• Ia bercorak hierarki (tahap rendah ke tahap tinggi). Guru akan membuat soalan pelbagai aras untuk menguji tahap berfikir pelajar.
• Menekankan aspek kognitif (pengetahuan) – apa yang dicari adalah seperti fakta, teori, dan hukum.
• Tujuan : membina kebolehan, pemikiran, dan pemahaman (cth : mencari isi penting daripada petikan yang dibaca)
• Terdapat enam peringkat (tidak semestinya menggunakan kesemua peringkat ini dalam soalan – cth : pada kertas soalan tahun 1 tidak terdapat tahap sintesis kerana tahap ini merupakan tahap yang tinggi dan tidak sesuai dengan umur murid)
  1. Pengetahuan
  2. Kefahaman
  3. Aplikasi
  4. Analisis
  5. Sintesis
  6. Penilaian

Pengetahuan ( selalunya mengunakan kata tanya, cth : bilakah, dimanakah, mengapakah, dan sebagainya)

• Tujuan : mengingat semula perkara-perkara yang sudah dipelajari tanpa sebarang perubahan.
• Contoh :
  1. Bilakah Malaysia merdeka ?
  2. Berapa buah negerikah yang terdapat di Malaysia?
  3. Siapakah Bapa Kemerdekaan Malaysia?
• Objektif
  1. Umum : mengetahui
  2. Khusus / spesifik : melebal, menyatakan, menulis (eksplisit)

Kefahaman (kebolehan untuk memberi penjelasan / makna sesuatu perkara)

• Konsep : menjelaskan maklumat dengan terperinci.
• Merupakan peringkat yang tinggi berbanding peringkat pengetahuan.
• Tiga aras penting :

1. Terjemahan isi (isi kepada huraian, cth : Ibu Ali meninggal dunia.)
2. Memberi tafsiran / makna sesuatu maklumat (cth : Setiap manusia di muka bumi ini akan menemui ajal masing-masing. )
3. Ekstrapolasi (tafsiran lanjut berdasarkan maklumat yang digambarkan (cth : Kita sebagai manusia biasa mestilah sentiasa bersedia untuk menghadapi perkara yang berlaku pada bila-bila masa sahaja)

• Tujuan : memahami sesuatu bahan, menjelaskan menterjemah, merumuskan,menulis, dan membezakan.
• Cth : jelaskan, bezakan, bandingkan, ringkaskan, nyatakan, dan seumpamanya.

Aplikasi

• Tujuan : menggunakan pengetahuan mujarat (abstrak) untuk menyelesaikan masalah yang maujud.
• Objektif :

1. Umum : menggunakan, menyelesaikan, menunjukkan
2. Khusus / spesifik : menggunakan, menyelesaikan, mengira, menghubungkan, mengendalikan.

• Cth : soalan yang menggunakan perkataan bagaimana dan jelaskan.
• Menekankan kaedah, prinsip, hukum, dan teori.
  

Analisis (mengenal pasti sebab secara terperinci)

• Definisi : kebolehan untuk menceritakan dan menyusun perkara-perkara yang telah dipelajari kepada beberapa bahagian.
• Tujuan : menaakul (mencari) sebab dan musabab (akibat)
• Cth :

1. Berikan faktor, punca-punca, sebab-sebab, mengapakah perkara tersebut berlaku.
2. Meleraikan sesuatu komunikasi kepada beberapa bahagian.

• Objektif

1. Am : mencerakinkan, menaakul, menjelaskan, menilai kerelevenan data.
2. Spesifik : mencerakinkan, mengasingkan, membahagikan, menjelaskan srtuktur dan organisasi.
   - Cth : Yang manakah antara berikut tidak menerangkan cirri criteria yang betul?
   - Cth : Yang manakah antara berikut merupakan kata kerja?

• Kosa kata popular : bezakan, bandingkan, asingkan, tafsirkan bahagian, klasifikasikan, sebab, mengapa, huraikan, menaakul, mencerakinkan.

Sintesis – (lebih kepada sains, BM- karangan)

• Menguji kebolehan calon mencantumkan, mengabungkan, dan meintegtrasikan fakta atau idea yang berkaitan (mengembang fakta menggunakan ayat sendiri)
• Tujuan : membentuk sesuatu yang baharu.
• Objektif :

1. Am : menulis karangan, mencadangkan sesuatu pandangan, menghasilkan karya
2. Spesifik : mengabungkan, mengubah, mereka cipta, merancang, menulis
   

• Cth : Berdasarkan tajuk “saya sebatang pen” bina ayat-ayat yang dapat menerangkan mengenai pen tersebut.
• Kosa kata popular : mereka bentuk, kumpulkan, susunkan, gubahkan.
  
  Cth mencadangkan : senaraikan beberapa cara kamu boleh mengatasi masalah itu.

Penilaian

• Menguji kebolehan calon, membuktikan, menilai, mengesahkan, mengkritik, memberi pendapat mengenai sesuatu peryataan, dll.
• Tujuan : membuat penilaian dan pertimbangan berdasarkan kretiria tertentu.
• Objektif :
  1. Am : menimbangkan nilai, ketekalan, kecukupan data.
  2. Spesifik : menilai, membuat pertimbangan.

• Jenis : sejauh mana, nilaikan, apakah pendapat kamu.
  Cth : Berikan pendapat anda mengenai hal tersebut.
  : Sejauh manakan kebaikan menggunakan kereta ke kuliah.
• Kasa kata popular : nilaikan, rumuskan, tafsirkan, kritikkan, bandingkan, ulaskan, huraikan, buktikan.
• Cth :
  1. Pada pendapat kamu, ujian apakah yang sesuai diberikan kepada murid tahun enam?
  2. Berbagai faktor perlu dipertimbangkan dalam proses penilaian program. Bandingkan.

Domain Afektif Kalthwohl 1964

Diasaskan oleh, David R. Krathwohl

Merupakan bidang berhubung dengan perasaan, emosi dan sikap.

Guru harus berkebolehan menggunakan unsur afektif untuk mewujudkan satu suasana pembelajaran yang baik.

Pembelajaran dapat dijalankan dengan berkesan dengan adanya murid yang dapat membentuk sikap positif.

Terdapat 5 peringkat bagi domain ini :
1. Penerimaan
2. Bertindak balas
3. Menilai
4. Organisasi
5. Perwatakan

Penerimaan

• Keinginan dan kesanggupan menerima
  (kesanggupan memberi perhatian, mendengar ucapan, pendapat orang lain, menghormati kebudayaan yang berlainan)
• Kesedaran
  (faktor estitik, ekabentuk, kecantikan sesuatu benda, pelbagai pendapat dalam sesuatu perkara)
• Perhatian terkawal
  (kebolehan memberi perhatian kepada sesuatu ransangan – cth : mendengar dan menghayati sajak)
• Objektif am :

1. Mendengar dengan berhati-hati.
2. Menunjukkan kesedaran dalam kepentingan pembelajaran.
3. Menunjukkan sensitiviti dalam masalah sosial.
4. Menerima perbezaan keturunan dan kebudayaan.
5. Mengambil bahagian dalam aktiviti.

• Hasil pelajaran spesifik :

1. Menyoal
2. Memilih
3. Menghuraikan
4. Mengikut
5. Menamakan
6. Menggunakan

Bertindak balas

• Kesanggupan bertindak balas terhadap ransangan.
• Mengambil bahagian secara aktif dalam aktiviti.
• Murid mengambil perhatian dan bertindak balas.
• Terdapat 3 kategori :

1. Persetujuaan membalas

(Bersetuju dengan peraturan / arahan yang diberi.)

2. Kesediaan membalas

(Bertindak balas dengan persetujuan yang dibuat.)

3. Kepuasan

(Mencapai objektif )

• Objektif

1. Am

• Melengkapkan kerja
• Mengambil bahagian dalam perbincangan kecil
• Seronok membantu rakan
• Melakukan tugas secara sukarela.

2. Spesifik

• Dapat menulis isi pelajaran
• Menjawab soalan
• Dapat melafazkan sesuatu (main peranan)

Menilai

• Pada peringkat ini perlakuan adalah didasarkan atas konsep dan prinsip yang telah dinuranikan sehingga menjadi kepercayaan.
• Perlakuan cenderung menjadi konsisten walaupun dalam keadaan yang berbeza jika kepercayaan itu boleh dipratikkan.
• Kebolehan membuat penilaian dan memberi penghargaan terhadap sesuatu benda atau tingkah laku.
• Penilaian berdasarkan penghayatan nilai spesifik (melalui pemerhatian)
• Kategori

1. Penerimaan
   - Menerima dan melakukan arahan aktiviti.
2. Pilihan
   - Usaha untuk memperoleh sesuatu nilai yang dipilih.
3. Penglibatan
   - Aktif dalam aktiviti dan mematuhi peraturan.

Organisasi

• Membawa maksud membentuk sesuatu sistem nilai.
• Apabila lebih daripada satu nilai dinuranikan maka membolehkan beberapa nilai digunakan.
• Pelajar terpaksa membina beberapa hubungan dan keutamaan di antara nilai-nilainya.
• Kategori

1. Penenggapan
   -Mampu mencipta konsep anstrak.
2. Organisasi
   - Menyatukan / aplikasi nilai-nilai berkaitan dan membentuk satu sistem.

Perwatakan

• Perubahan tingkah laku positif.
• Kategori
  1.Set up – mengekalkan nilai-nilai
  2.Perwatakan – disiplin diri.